خاتميت از منظر قرآن:

پايان يافتن سلسله پيامبران با بعثت رسول اكرم صلی الله عليه و آله از ضروريات اسلام است و ازاين روی نياز به استدلال ندارد. با اين حال می‌توان هم به آيات و هم به روايات در اين مورد استناد كرد. صريح ترين آيه عبارت است از:

«ما كان محمد ابا احد من رجالكم و لكن رسول الله و خاتم النبيين‌» ; (2) «محمد صلی الله عليه و آله پدر هيچ يك از مردان شما نيست ولی رسول خدا و پايان بخش انبياء است‌». البته در مورد اين آيه دو اشكال مطرح شده است كه عبارتند از:

1- خاتم به معنای انگشتری است.

2- انبيا پايان يافته‌اند نه رسولان.

در پاسخ بايد گفت: خاتم به معنای وسيله پايان بخش به چيزی است (3) و هر پيامبری كه مقام رسالت داشت، نبی هم هست و با پايان يافتن سلسله انبياء، سلسله رسولان هم پايان می‌يابد و هر چند مفهوم نبی اعم از رسول نباشد اما از حيث مورد، نبی اعم از رسول است.

شهيد مطهری رحمه الله در ذيل اين آيه می‌نويسد:

«لحن آيه مورد بحث خود می‌رساند كه قبل از نزول اين آيه نيز پايان يافتن نبوت به وسيله پيامبر اسلام در ميان مسلمين امری شناخته شده بوده است. مسلمانان همان طوری كه محمد را رسول الله می‌دانستند، خاتم النبيين نيز می‌شناختند. اين آيه فقط يادآوری می‌كند كه او را با عنوان پدر خوانده فلان شخص نخوانيد. او را با همان عنوان واقعی اش كه رسول الله و خاتم النبيين است بخوانيد. در اين آيه به جوهر و هسته مركزی انديشه ختم نبوت اشاره می‌كند.» (4)

2) احزاب / 40 در مورد فرزند خواندگی زيد بن حارثه است.

3) نمونه اين نوع استفاده سوره يس، آيه 65 است.

4) مجموعه آثار شهيد مطهري، ج 3، ص 156.